Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, emeklilere enflasyon oranının üzerinde zam yapıldığını öne sürse de emeklilerin alım gücü, AKP döneminde hiç olmadığı kadar eridi. AKP’nin dün Meclis’teki grup toplantısında “Öyle 25 kuruşa simit yok” diye seslenen Erdoğan’ın iktidarında emekliler, 249 adet simit kaybetti. AKP’nin iktidara geldiği Kasım 2002’deki fiyatlar ile dar gelirlerinin Temmuz 2024’te market raflarında ve fırınlarda gördükleri fiyatlar karşılaştırılınca yıllarca bu ülke için çalışan emeklilerin nasıl yoksullaştırıldığı gözler önüne seriliyor.
914 BARDAK AZALDI
Erdoğan, Meclis’teki açıklamasında 2002’de 66 TL olduğunu iddia ettiği en düşük emekli aylığını bu ay 12.500 TL yaptıklarını söyledi. Erdoğan’ın söylediği 66 TL aylığı çok az sayıdaki Bağ-Kur tarım emeklisi alıyordu. Fakat 2002’de en düşük SSK emekli aylığı 216.4 TL’ydi. 2002’de emekliler en düşük emekli aylığı ile 20 kuruş olan simitten 1.082 adet yiyebiliyordu. Ancak son yapılan zam ile 12.500 lira olan en düşük emekli aylığı, 2024’de yalnızca 833 adet simite karşılık geliyor.
Erdoğan’ın gururla anlattığı tabloda emekliler 249 adet simit kaybetti. Benzer hesaplamayı çay-simit hesabının diğer ayağı için yaptığımızda emeklilerin içebildiği çay miktarı 914 bardak azaldı. 2002’de 216.4 TL ile geçinen emekli 2.164 bardak çay içebiliyordu. Dışarı çıktığında 10 TL’ye bardak çay bulabilen emekli artık 1.250 bardak çay içebiliyor. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre 2002’de 216.4 TL ile 1.082 adet ekmek alınabiliyordu. 2024’te ise 12.500 TL, 1.041 ekmeğe karşılık geliyor. 22 yılda en düşük emekli maaşının alabildiği et miktarı 24 kilogramdan, 20.8 kilograma indi. Aynı dönemde emeklinin sofrasına koyabildiği zeytin miktarı 20 kilogram, beyaz peynir miktarı da 13 kilogram azaldı.
Altın, emekli için ulaşılamaz
Emeklilerin alım gücündeki kayıp, altın fiyatları üzerinden de net bir şekilde görülebiliyor. AKP’nin iktidara geldiği Kasım 2002’de gram altının ortalama fiyatı 16.3 TL, çeyrek altının ise 26.1 TL seviyesindeydi. Bugün Kapalıçarşı’ya giden emekli altın almak istediğinde, 2.600 liraya dayanan gram, 4.200 lirayı aşan çeyrek altın satış fiyatı görüyor. 2002’de en düşük emekli aylığı ile 8.2 adet çeyrek altın, 13.2 adet gram altın alınırken; 2024’te 2.9 adet çeyrek altın, 4.8 adet gram altın alınabiliyor.
‘Emeklilerin serzenişini duyuyorum’
Ekonomik krizin faturasını dar gelirliye yıkmak isteyen politikalara tepkiler artarken, Cumhurbaşkanı Erdoğan grup toplantısında “Emeklilerimizin serzenişini duyuyorum” açıklamasını yaptı. Erdoğan, “2024 yılında emekli maaşlarında yüzde 78 ile 86 oranında artışa gitmiş durumdayız. Yaptığımız bu artış, enflasyon beklentisinin oldukça üzerindedir” diye konuştu.
